تمدن بین النهرین
معرفی مختصر تمدن های بین النهرین
سومر:
تمدن مربوط به هزاره پنجم ق.م که درجنوب بین النهرین شکل گرفت.ومهمترین ابداعات وتحولات در خصوص ان عبارتست از:
۱٫استفاده پیشرفته ازخط میخی(اختراع خط)
۲٫استفاده ازریاضی ونظام محاسبات برای اولین بارتشکیل اولین دولت
۳٫شهرهای کوچک ماننداور.اریدو.یوروک.خافازه
۴٫ساخت اولین معابد
زیگورات به مفهوم کوه ساختگی است ومعبدپله وار است که اتاقک اصلی عبادت دربالاترین طبقه بوده واستفاده ازان به نظام طبقاتی رایج دربین النهرین برمی گردد.
بالاترین قسمت زیگوراتهای بین النهرین(نغفوره)نام داشت که دران پیکره ها والهه کوچک نگهداری می شوند
شهرسومری
درشهرسومری یک بت خانه مخصوص خدا داشت که سلطان و صاحب شهرنیزشناخته میشد.
یک سلطان هم درشهربود که مردم را درامور روحانی و پرستش خدای بزرگ سومر هدایت مینمود.
نتیجه این سیستم سیاسی واقتصادی نوعی حکومت به نام(سوسیالیست روحانی)است که قدرت مرکزی دردست معبد مقدس ودرراس ان سلطان بود.
آکد(آکدیان)
آکد ازتمدنهای جنوب بین النهرین ومربوط به حدود ۲۳۰۰ ق.م است.
نگرش این نژاد به جهان گسترش وامپراتورمابی وزندگی توام با نشاط وتحریک بیان شده است.
آکدی ها زیبا شناسی را کلا رد می کردند زیرا درنظرآنان هستی عبارت درتغییروتحول پیوسته وجاوید بود
برخلاف هنرسومرمشکل اصلی هنرآکد، برخورد بین ماورائ الطبیعه وطبیعت وآزاد کردن اشیا ازقید حالت خشک وبی روح خود نبود
مهمترین ابداعات وتحولات دراین دوره عبارتست از:
۱٫استفاده ازقوس وطاق گهواره ای مانند سومریان
۲٫پیشرفت عمده درزمینه فلزکاری مانند لوح پیروزی نارامسین
۳٫استفاده ازآجرهای بزرگ راست گوشه به ابعاد۵۰ در۵۰ سانتی متر
۴٫کشف اولین نقشه های ساختمانی برروی الواح گلی
۵٫کاخ سازی که تنها اثرمعروف ان کاخ نارامسین درتل براک ونیزساخت خانه های نسبتا پیشرفته
مهمترین اثار هنری این تمدن عبارتنداز:
الف:سرویس سارگن
ب:لوح نارامسین
ج:تندیس های گودا
بابل کهن:
این تمدن ازتمدن های جنوب بین النهرین وتا حدودی درشمال بین النهرین است وحدودا مربوط به هزاره دوم قبل ازمیلاد است که مهمترین ویژگی آن عبارتست:
ابداع اولین قوانین بشری یعنی(قوانین همواری)باخط میخی است.
حمورابی معروفترین پادشاه بابل خویش را فرزند خورشید به اسم شماش معرفی می کرد.حمورابی وظیفه خود را آوردن عدالت برروی زمین برای همگان می دانست .این اثرقرن ها بعدازلوح نارامسین ساخته شد اماهنوز شباهت زیادی بدان دارد.قدرت ارتباط چشمی هنوزپابرجاست وحمورابی وخداوند مستقیما درچشم یکدیگرخیره شده اند.
مهم ترین اثار معماری دوره بابل کهن عبارتست از:
معبداشور.معبدایشچالی.کاخ ماری درشهرماری(مربوط به دوران حمورابی)دروازه شیران درترکیه(شمال بین النهرین)
آشور:
آشوراز تمدنهای شمال بین النهرین ومربوط به حدود۱۵۰۰ تا۶۲۰ ق.م است ودراین دوره مقرحکومت ازشهرنمرود به خرساباد ودرآخربه شهرنینوامنتقل شد و نینوا به عنوان مرکز اصلی فرماندهی این دوره محسوب می شود.
ازنظرهنرو معماری معماری آشور با ترکیبی ازهنرسومری وبابلی شکل گرفت ومهمترین ابداعات وتحولات دراین تمدن عبارتست از:
استفاده ازمعماری پرشکوه ونماسازی سنگی ،استفاده ازسنگ وسنگ تراشی ومجسمه سازی، استفاده ازپیکره یانقش برجسته،
استفاده های فراوان ازنقش برجسته های انتزاعی و تجریدی مانند نقش گاو بالدار باسری ازانسان
نخستین حضورتصویرزن درنماسازی کشف واستفاده فراوان ازآجر لعابدار
مهمترین آثارهنری آشور عبارتست از:
نقش آشوربا نیپال درجنگ ونقش آشور با نیپال درشکار
نقش شیربالداردرخرساباد
نقش شیردرخرساباد ونیزجام کاسه های فرعی وعاج کارشده
مهمترین آثارمعماری آشور عبارتست از:
کاخ بزرگ خرساباد(ارگ سارگون دوم)بزرگترین ساختمان بدون نقشه وبا پلانی آشفته
زیگورات هفت طبقه خرساباد(که چهارطبقه آن تاکنون باقی مانده)
بابل جدید(کلدانیان):
با حکمرانی ناپولاز وفرزند نبوکدنزار (بخت النصر) دربابل ونینواهمزمان باحکومت ماد در“ایران“به آخرین تمدن بین النهرین اطلاق می شود.
استفاده ازآجرلعابدار به جای سنگ وایجاد نقش با این آجرها مهمترین تحول هنری بابل جدیداست.
آثار معماری بابل جدید عبارتست از:
۱٫دروازه ایشتار
۲٫کاخ و زیگورات بابل
۳٫برج بابل (که یکی ازعجائب هفتگانه معماری به شمارمی رود)
۴٫باغ های معلق بابل که این نیزازعجائب هفتگانه به شمار می رود.
دانلود
